Bilgisayar kullanırken gözleri koruma yolları nelerdir?


Uzun süre yakına baktıktan sonra uzağa baktığınızda bulanık gördüğünüz oldu mu? Tüm gün boyunca telefon, televizyon, bilgisayar, tablet gibi birçok dijital ekrana bakıyoruz. Bunun göze zararlarını düşündüğümüzde çok iyi bir alışkanlık olmadığı aşikar ama teknoloji çağında ekranlardan uzak kalmamız da mümkün değil. Peki gözlerimizi dijital göz yorgunluğu sorunundan nasıl koruyacağız?

Göz kırpma sayımızı etkiliyor

Dijital bir ekrana bakıp tüm dikkatimizi verdiğimizde göz kırpma sayımızı %75 oranında azaltıyoruz. Günde 1500 kere göz kırptığımızı düşünürsek bu çok ciddi bir oran. Özellikle bilgisayar karşısında uzun süre pür dikkat; film, dizi ve video izlemek ya da oyun oynamak gibi aktiviteler, çağımızın yeni hastalığı olan dijital göz yorgunluğu sorununu ortaya çıkardı. Bununla ilgili olarak gözlük camı üreticileri uzun süre vaktini bilgisayar başında geçiren kişiler için mavi ışığı filtreleyen camları piyasaya sundu.

Dijital göz yorgunluğu ve gece mesaisi

Apple gibi teknoloji firmaları bunun farkına vardı ve 2016 yılında night shift (gece mesaisi) özelliğini duyurdu. Devamlı olarak mavi ışığa maruz kalmak günlük ritmimizi ve uyku düzenimizi bozar. Ekranlar özünde düz olarak üretilmiştir. Ekranlar içerisinde çeşitli efektler sayesinde 3 boyutlu olarak algılayabiliyoruz. Fakat ekranların herhangi bir derinliği yoktur. Bu durumda uzak ve yakın algımızda sorun oluşuyor.

“Uzağa baktığımda bazen flu görüyorum”

Uzun süre yakına bakmak göz spazmını etkileyebilir. Göz spazmını anlayabilmek için göz merceğini iyi tanımak gerekir. Göz merceğinin belirli bir kırma gücü vardır. Göz merceğinin şekli yakına veya uzağa bakarken değişiklik gösterir. Uzağa bakarken bir anda yakına odaklanıldığında göz merceği bombeleşerek yakını görmek için ekstra bir güç sağlamış olur.

Göz merceğinin ekstra güç sağlama özelliği genellikle 40 yaşından sonra yavaş yavaş azalarak yakını net görememeye ve yakın gözlüğü ihtiyacı doğmasına sebep olur.

Yakına çok fazla odaklanıldığında göz merceği yakını görebilmek için devamlı kasılmış bir şekilde ekstra güç sağlamaya çalışır. Oyundaki rakibi yenebilmek, proje ödevini yetiştirebilmek, en sevdiğiniz youtuberın videosunu izleyebilmek için göz merceği bir an olsun tereddüt etmez.

Proje ödevi bitti, video izlendi. Uzağa odaklandınız ve flu gördünüz. Neden? Çünkü göz merceğiniz uzun süre kasılmış haldeydi ve bir anda uzağa odaklandığınızda gevşeyemedi. Bu yüzden net göremediniz. Muhteşem bir sistem ancak bunun da bir sınırı olduğunu unutmayın. Özellikle çocuklara göz muayenesi yaparken damlalı muayene yapmalarının sebebi budur.

Göz spazmı, gözlerin aşırı derecede yorulduğuna işarettir. Uyku gelir, gözde ağrı, kaşıntı vb. belirtiler gözükebilir. Uzmanların görüşüne göre yeterince aydınlatılmamış ortamlarda göz spazmları daha fazla ortaya çıkmaktadır.

Dijital göz yorgunluğu için 4 temel kural

Göz sağlığımızı tehdit eden bu durumlar için 20 20 20 kuralı uygulanabilir. Uzun süre yakın mesafeye odaklanıldığında neler olduğunu öğrendik. Göz yorgunluğunu önlemek ve dış dünyadan kopmamak için yakın mesafe çalışırken -dijital ekranlara bakarken- her 20 dakikada bir, 20 metre uzağa, 20 saniye boyunca bakmak göz merceğinin sürekli kasılmasını önleyecektir. Bunun göz sağlığı için çok önemli olduğunu unutmayın.

Göz kapaklarımız en az gözlerimiz kadar önemli. Hatta hayati bir görev yapıyor. Göz kırpma sayısının azalması demek; gözlerin yeterince kendini temizleyememesi, yenileyememesi ve nemlendirememesi demektir.

Göz kırpma olayı refleks olsa da dijital ekranlara odaklandığınızda göz kırpmaya özen gösterin. Gün içerisinde yoğun bir şekilde bilgisayar kullanmak göz kırpma işleminin azalmasına sebebiyet verebilir. Göz kırpma sıklığının azalması sonucu göz yaşı oluşmaz. Bu durumda zaman içerisinde göz kuruluğunun meydana gelmesine neden olur.

Işık ayarı ve mavi ışık filtreli camlar

Bilgisayar, tablet, telefon gibi teknolojik cihazlar; gözü rahatsız etmeyecek şekilde minimum parlaklık ayarında olmalıdır. Telefonunuzda veya bilgisayarınızda night shift (gece mesaisi) gibi özellikler varsa muhakkak gün batımından sonra kullanmaya özen gösterin. İş gereği gün boyu devamlı dijital ekranlara maruz kalıyorsanız mavi ışık filtreli camlara sahip bir gözlük kullanmanızda yararlı olabilir.
Daha yeni Daha eski